1.    افزايش چربي خون چيست؟

افزایش چربی خون همراه با بیماریهایی مانند کم کاری تیروئید، بعضی از بیماریهای کبدی و کلیوی ، بیماریهای قند(دیابت) ، نارسایی مزمن کلیه، چاقی، بعضی از عفونتها ، اعتیاد به الکل ، ایدز و … دیده می شود.همچنین افزایش چربی خون ممکن است علامت بیماری دیگری نبوده و بیمار به صورت اولیه دچار آن شود . برای تشخیص بالا بودن چربی خون، اندازه گیری دو نوع چربی خون یعنی کلسترول وتری گلیسیرید انجام می شود. دراین میان معمولاافزایش کلسترول به عنوان عامل بیماریزای جدیدتری مطرح میشود .

2.    کلسترول چیست؟

کلسترول یک نوع چربی است که در همه سلول های بدن شما یافت می شود. بدن شما از کلسترول استفاده می کند تا یک سلول سالم داشته باشد، علاوه بر آن، کلسترول در ساخت محصولات مورد نیاز بدن مانند هورمون ها نقش دارد.اما زمانی که کلسترول خون افزایش پیدا می کند، چربی در سطح رگ رسوب می کند. نهایتاً این رسوب ها جریان طبیعی خون رادچار مشکل میکنند و در این حالت، قلب شما به اندازه ی کافی خون غنی از اکسیژن دریافت نخواهد کرد و خطر حمله قلبی افزایش خواهد یافت. با فرایندی مشابه، کاهش یافتن جریان خون به مغز نیز می تواند منجر به سکته مغزی شود .

3.    چه عواملی بر غلظت کلسترول خون موثر است؟
 o نوع و مقدار مواد غذايي
o وزن بدن
o فعاليت بدني
o ارث، وراثت و ژنها نقش مهمي در وضعيت كلسترول خون دارند .
o سن و جنس: افزايش غلظت كلسترول خون معمولاٌ در حوالي 20 سالگي آغاز مي شود. زنان پيش از يائسگي، غلظت كلسترول كمتري نسبت به مردان همسن خود دارند .

4.    آيا تنها كلسترول بالا باعث ابتلا به بيماريهاي قلبي- عروقي مي شود؟

خير. كلسترول بالا تنها يكي از عوامل خطرزا براي ابتلا به بيماريهاي قلبي- عروقي است. عوامل ديگر عبارتند از :
o سيگار كشيدن
o بيماري قند(ديابت )
o فشار خون بالا
o جنس مذكر
تركيب شدن دو عامل يا بيش از دو عامل خطرزاي قلبي- عروقي، احتمال پيدايش اين بيماري را افزايش مي دهد .

5.    انواع کلسترول چیست و هر کدام چه عملکردی دارند؟

کلسترول انواع مختلفی دارد. افزایش کلسترول بد ( LDL ) منجر به عوارض مانند گرفتگی رگها می شود که می تواندباعث سکته های قلبی و مغزی شود. از طرف دیگر افزایش کلسترول خوب HDL) ) بر خلاف افزایش LDL عمل کرده و منجر به جلوگیری از عوارض ذکر شده می گردد .

6.    انواع اصلی چربی های موجود درخون چیست؟

چربی های اصلی موجود در خون عبارت است از کلسترول و تریگلیسرید می باشند .

7.    LDL  چیست؟


LDL یا کلسترول بد، ذرات کلسترول را در طول بدن شما منتقل می کند . LDL ساخته شده با اتصال به دیواره رگها، آن ها را سخت و تنگ می سازد .

8.    VLDL چیست؟

دارای بالاترین میزان تری گلیسرید است. تری گلیسرید نوعی چربی موجود در خون است . VLDL  نیز همچون LDL ذرات کلسترولی را بزرگ تر ساخته و منجر به تنگ و باریک شدن رگ های خونی می شود. اگر شما تحت درمان کلسترول بالای خون هستید ولی همچنان دارای VLDL بالا هستید، به درمان اضافه تری جهت کاستن آن نیاز خواهید داشت چراکه VLDL حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است .

9.    HDL چیست؟
 HDL یا کلسترول خوب، کلسترول اضافی را برداشته و به کبد بر می گرداند .

10.    HDL چه اثراتی بر سلامتی انسان دارد؟

HDL ، كلسترول خوب و مفیدی است زیرا باعث پیشگیری از حملات قلبی می شود .HDL (كلسترول خوب)، كلسترول را از جریان خون برداشته و به كبد می برد. درآنجا كلسترول به صفرا تبدیل شده و قبل از اینكه باعث ایجاد لخته درسرخرگ ها شود، از بدن دفع می شود. زمانی كه شما یك رژیم غذایی كم چربی داشته باشید، سلول های كبدتان آزادی عمل بیشتری داشته و سریع تر HDL را از جریان خون برمی دارند. وقتی این عمل صورت بگیرد و میزان تولید HDL  به همان صورت قبلی باشد، مقدارHDL خون به طریقه صحیحی، پایین می آید. سطحHDL خون مانند آب موجود در یك استخر است. اگر همانطور كه آب وارد استخر می شود، به همان میزان از آبراه خارج شود، دراین صورت سطح آب ثابت می ماند. ولی اگر آب با سرعت بیشتری خارج شود، سطح آب افت می كند كه در موردHDL هم اینطوراست. وقتی فرد رژیم كم چربی داشته باشد، برای پیش بینی حملات قلبی، می توانید 15 واحد به مقدارHDL خود اضافه كنید و بعد از آن مقدارHDL را برای پیشگیری از حملات قلبی در نظربگیرید .

11.    چگونه می توان HDL یا کلسترول خوب را در بدن افزایش داد؟

راه های افزایشHDL:

1- حداقل 11 كیلومتر در هفته بدوید یا با ورزش كردن 1200 كالری انرژی درهر هفته بسوزانید( در بدنتان مصرف كنید ).

2- كاهش وزن: با كاهش هر نیم كیلوگرم وزن بدن ( چربی اضافی)، مقدارHDL یك درصد افزایش می یابد .

3- ورزش كردن قبل از خوردن غذای پر چرب: مطالعات نشان داده كه انجام ورزش منظم قبل از خوردن وعده های غذایی پر چرب، بطور قابل ملاحظه ایHDL را افزایش می دهد .

4- نكشیدن سیگار. مطالعه ای نشان داد، با ترك سیگار فقط  به مدت یك هفته، 7 واحد مقدارHDL افزایش می یابد .

5- از مصرف شكر، آرد، سیب زمینی و برنج سفید به مقدار زیاد خود داری كنید . غذاهایی كه قند خون را افزایش می دهند، باعث كاهشHDL خون می شوند .

شما می توانید با رعایت موارد بالا و ورزش كردن و پرهیز از مصرف كربوهیدرات های تصفیه شده ( مثل آرد سفید، نان سفید و...) مقدارHDL خون خود را افزایش دهید .

با افزایش مقدارHDL ، احتمال ابتلا به حملات قلبی كم می شود .

12.    تری گلیسیرید چیست؟

تري گليسيريد منبع مهم سوخت بدن مي‌باشد و عمدتاً براي تأمين انرژي فعاليت‌هاي روزانه به كار مي‌رود. تري گليسيريد نيز مانند كلسترول، هم در كبد ساخته شده و هم از طريق مواد غذايي وارد خون مي‌شود. افزايش بيش از حد آن در بدن موجب مي‌شود تري گليسيريد در زير پوست و يا در بافت‌هاي چربي ديگر ذخيره گردد. مقدار تري‌گليسيريد خون يك ساعت بعد از هر وعده غذاي پر چرب، شديداً   افزايش يافته و بعد به تدريج در بافت‌هاي چربي ذخيره شده و يا ممكن است مورد  سوخت و ساز قرار ‌گرفته و كم گردد .

13.    چربی بالای خون به چند نوع تقسیم می شود و چگونه تعریف می شوند؟
نوع اول :
 در نوع اول آن که در افراد جوان می تواند خود را نشان دهد به علت نقص در برداشت تری گلیسرید و VLDL  میباشد.. در این حالت احتمال پانکراتیت ( التهاب لوزالمعده) ودرد شکمی وجود دارد . بزرگ شدن کبد وطحال می تواند وجود داشته باشد. مصرف غذای چرب سبب افزایش بروز علایم خواهد شد .همه نوع چربی باید در رژیم غذایی محدود شود .
نوع دوم :
در نوع دوم میزان LDL خون بدلایل مختلفی افزایش می یابد. در این افراد LDL و کلسترول خون بالا می باشد . در این افراد بایدبا استفاده از رژِیم غذایی و مصرف دارو میزان کلسترول را تحت کنترل درآورد .
نوع سوم :
در نوع سوم میزان VLDL و کلسترول خون بالا است.( بنابراین میزان تری گلیسرید خون بالا میباشد ) . در این افراد هم باید با استفاده از رژیم غذایی و دارو چربی خون در حد نرمال حفظ شود .
نوع چهارم :
در نوع چهارم میزان تری گلیسریدبالاست . میزان کلسترول نرمال و یا کمی بالاست. این نوع چربی خون معمولا میتواندبا اختلال در سوخت وساز  قند خون( مقاومت به انسولین ) و چاقی همراه باشد. رژیم محدودیت مصرف چربی و افزایش مصرف کربوهیدراتها می تواند سبب افزایش سطح چربی باشد. کاهش وزن، عدم مصرف الکل ونیز رعایت در صرف کربوهیدراتها ( برنج، ماکارانی و .. ) لازم است .
نوع پنجم :
در نوع پنجم میزان تری گلیسرید بالا ست و علاوه بر آن میزان شیلومیکرون هم بالاست. علایم با مصرف الکل و چربی تشدید می شود . افزایش اسید اوریک ، عدم تحمل گلوکز و چاقی می تواند وجود داشته باشد. خطر اصلی در این افراد پانکراتیت ( التهاب لوزالمعده) می باشد. رعایت رژیم غذایی ، کاهش وزن و دارو برای کنترل چربی لازم است .

14.    علائم چربی بالای خون چیست؟

کلسترول بالا معمولا هیچ علائمی ندارد. انجام آزمایش خون تنها راه تعیین کلسترول بالا است. در تعداد كمي از بيماران ممكن است حلقه سفيد رنگي دور سياهي چشم و يا رسوبات زرد رنگ چربي را در روي پلك ببينيم. اين رسوبات چربي ممكن است بعضاً بر روي زانو، آرنج، كف دست، مفاصل انگشتان و يا پاشنه پا نيز ديده شوند كه در اين موارد بايد به فكر ارثي بودن بيماري بود و تمام افراد خانواده را مورد بررسي و آزمايش دقيق قرار داد .

15.    چه کسانی از نظر ابتلا به افزایش چربی خون در گروه پرخطر قرار می‌گیرند؟
   
اگر سابقه حمله قلبی داشته‌اید یا دیابت یا گرفتگی رگهای قلب دارید، شما در رده "بسیار پرخطر"  قرار می‌گیرید که باید میزان LDL   شما به زیر 70 میلی‌گرم در دسی‌لیتر برسد .
همچنین اگر دو یا تعداد بیشتری از عوامل خطر ساز زیر را نیز داشته باشید،‌ در گروه "بسیار پرخطر" قرار می‌گیرید :
•     سیگار کشیدن .
•     فشار  خون بالا .
•     میزان پایین کلسترول خوب یا HDL.
•     سن بالاتر از 45 در مردان و سن بالاتر از 55 در زنان .
•     بالا بودن میزان لیپوپروتئین (a).
اگر کمتر از دو  عامل خطر ساز بالا را دارید،‌ بایدLDL  را به زیر 100 رساند .
عوامل قابل کنترل موثر در افزایش LDL  (کلسترول بد) و کاهش HDL (کلسترول خوب) چیست؟
عوامل قابل کنترل متعددی مانند" عدم تحرک، چاقی و رژِیم غذایی ناسالم منتهی به LDL بالا و HDL پایین می شوند .

16.    عوامل غیر قابل کنترل موثر در افزایش LDL  و کاهش HDL چیست؟

فاکتورهای غیر قابل کنترل نیز در این قضیه نقش دارند؛ به عنوان مثال برخی فرایند های ژنتیکی و ارثی می توانند باعث شوند که سلول ها نتوانند LDL  را از سطح خون جمع آوری کنند و یا می توانند منجر به تولید بسیار زیاد کلسترول توسط کبد شوند .

17.    چاقی چه اختلالی در چربی های خون ایجاد می کند؟

رژیم های غذایی که دارای مقدار زیادی چربی های اشباع شده مثل گوشت قرمز یا غذاهای سرخ شده هستند،  می توانند علاوه برایجاد چاقی باعث بالارفتن کلسترول بد خون به نام ( LDL) شوند. چاقی همچنین باعث پایین آمدن سطح کلسترول خوب  خون به نام HDL وبالا رفتن سطح تری گلیسیرید خون می شود .
تری گلیسیریدها بیشترین میزان چربی در غذاهای شما و همچنین بیشترین درصد چربی دربدن شما را شامل می شوند، و در طولانی مدت اختلال در سطح چربی های خون، باعث گرفتگی رگها می شود، زیرا چربی های اضافه در جدار رگ ها رسوب می کنند . گرفتگی رگها خود باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب و سکته ای مغزی می شود .

18.    چه میزان از چاقی و افزایش وزن در افزایش چربی خون به حد خطرناک موثر است؟


داشتن BMI  نمایه توده بدنی 30 یا بالاتر شما را مستعد ابتلا به کلسترول خون بالا می کند . BMI بدین صورت محاسبه می شود که وزن خود را بر حسب کیلوگرم بر مجذور قدتان بر حسب متر تقسیم می کنید . عددی که بدست می آید BMI نام دارد. درصورتی کهBMI محاسبه شده :
کمتر از 19 باشد ، کمبود وزن دارید و لاغر هستید .
بین 19 تا 25 باشد ، وزن طبیعی دارید و در محدوده سلامت وزنی هستید .
بین 25 تا 30 باشد ، اضافه وزن دارید .
بیش از 30 باشد، چاق هستید .

19.    آیا کاهش وزن بر چربی خون موثر است؟

وزن متناسب يك عامل مهم در سلامت قلبي- عروقي است. اضافه وزن  مي تواند سبب افزايش كلسترول بد LDL و كاهش كلسترول خوب HDL شود. با نظر پزشك خود و رعايت مواردي كه ذكر شد، سعي كنيد تا حدامكان اضافه وزن خود را كاهش دهيد .

20.    چطور بفهمیم چربی خون‌‌مان بالاست؟


آزمایش چربی خون، شامل اندازه گیری کلسترول کل، کلسترول HDL (خوب)، کلسترول LDL (بد) و تری‌‌گلیسرید می‌شود. تری‌گلیسرید نوعی از چربی که در نتیجه مصرف مواد قندی بالا می‌رود.برای اندازه‌گیری دقیق چربی‌های خون باید 9 تا 12 ساعت پیش از خون گرفتن چیزی به جز آب نخورید و ننوشید.میزان کلسترول و تری‌گلیسرید خون معمولا به میلی‌گرم کلسترول در دسی‌لیتردر خون اندازه‌گیری می‌شود .

21.    چه کسانی باید چربی خونشان را اندازه بگیرند؟

توصيه مي‌شود تمام افراد بالاتر از 20 سال هر پنج سال يك‌بار، كلسترول خون خود را اندازه‌گيري كنند. براي اين كار، ناشتا لازم نيست. اگر مقدار كلسترول از 200 واحد بيشتر بود، لازم است چند هفته ديگر مجدداً اندازه‌گيري شود. در صورت بالا بودن كلسترول، با توجه به ساير شرايط بيمار از جمله مرد بودن، سيگاري بودن، چاق بودن، وجود ديابت، فشارخون و يا وجود سكته قلبي در پدر، مادر، خواهر و يا برادر در سن كمتر از 55 سال، هم‌چنين بر مبناي وجود يا عدم وجود بيماري قلبي يا مغزي در بيمار، به ارزيابي و درمان چربي خون بالا تصميم‌گيري مي‌شود .

22.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول خون چه قدر است؟

میزان کل کلسترول
 (میلی‌گرم در دسی‌لیتر)    میزان کل کلسترول
 (میلی‌مول در لیتر )    
زیر 200    زیر 5.2    مطلوب
200 تا 239    5.2-6.2    حد مرزی بالا
240 و بالاتر    بالای 6.2    بالا



23.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول بد خون یا LDL چه قدر است؟
کلسترول بد یا LDL
           (میلیگرم دردسی‌لیتر)    کلسترول بد یا LDL
(میلی‌‌مول در لیتر )    
زیر 70    زیر 1.8    مطلوب برای افراد در معرض خطر
بسیار بالای بیماری قلبی
زیر 100    زیر 2.6    مطلوب برای افرادی در معرض خطر بیماری قلبی
100-129    2.6-3.3    نزدیک به طبیعی
130-159    3.4-4.1    حدمرزی بالا
160-189    4.1-4.9    بالا
190 و بالاتر    بالای 4.9    بسیار بالا

24.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول خوب خون یا HDLچه قدر است؟
کلسترول خوب یا HDL
(میلی‌گرم در دسی‌لیتر)    کلسترول خوب یا HDL     (میلی‌مول در لیتر )    
مردان: زیر 40
زنان: زیر 50    مردان: زیر 1
زنان: زیر 1.3     
 بد
50-59    1.3-1.5    بهتر
60 و بالای آن    بالای 1.5    بهترین




25.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی تری گلیسیرید خون چه قدر است؟
تری‌گلیسرید
         (میلیگرم در دسی‌لیتر)    تری‌گلیسرید
(میلی‌مول در لیتر )    
زیر 150    زیر 1.7    مطلوب
150-199    1.7-2.2    حد مرزی بالا
200-499    2.3-5.6    بالا
500 و بالاتر    بالای 5.6    خیلی بالا

26.    راهکار های اصلی جهت کاهش چربی خون شامل چه مواردی است؟

رعایت نکات زیر به همه بیماران دچار افزایش چربی خون توصیه می شود. بهتر است بدانیم افراد سالم نیز با رعایت این نکات از احتمال هیپرلیپیدمی (چربی خون بالا) تا حد زیادی مصون خواهند بود و همه افراد خانواده می توانند از رژیم غذایی ضد افزایش چربی خون سودببرند :
۱ -  انجام ورزش به صورت منظم، حداقل هفته ای سه روز، در کنترل وزن و متعادل نگهداشتن چربی خون اثر واضحی دارد . بهترین ورزش پیاده روی ، دوچرخه سواری و شنااست .
۲ -  وزن ایده آل حفظ شود و در صورت وجود چاقی، کاهش وزن اکیدا توصیه می شود .
۳ - از مصرف الکل و سیگار به شدت پرهیز شود .
۴ -  توصیه می شود از رژیم غذایی حاوی کم ترین میزان چربی استفاده شود. به خصوص باید از مواد غذایی حاوی کلسترول و چربی های اشباع شده(مانند روغن های جامد) پرهیز نمود. از شیر وفرآورده های لبنی کم چرب و یا بدون چرب استفاده شود . از مصرف کره و خامه خودداری شود. هر گونه چربی گوشت قرمز و همچنین پوست مرغ قبل از پخت جدا شده و دور ریخته شود. از تخم مرغ به صورت محدود استفاده شود. حتی الامکان از سرخ کردن مواد غذایی خودداری شده و مواد غذایی به صورت آبپز و کبابی ، تنوری ( فر) تهیه شود .
5- در صورت تجویز پزشک با صلاحدید او می توانید از داروهای کاهنده ی تری گلیسیرید و کلسترول خون استفاده کنید .

27.    درمان دارویی در کلسترول خون بالا شامل چه مواردی است؟
داروهای معمول در کنترل کلسترول خون بالا که تنها با تجویز پزشک مجاز به مصرف آن ها هستید عبارتند از :
استاتین ها
استاتین ها گروهی از داروها هستند که بیشترین تجویز را برای کاهش کلسترول خون به خود اختصاص داده اند. استاتین ها مسیر ساخت کلسترول توسط کبد را مسدود می کنند بنابراین سلول های کبدی تهی از کلسترول می شوند و نهایتاً باعث می شود که کبد کلسترول را از خون برداشت و جمع آوری کند. همچنین استاتین ها به جذب مجدد کلسترول از رسوب های موجود در دیواره رگها کمک می کند و بدین شکل بیماری شریان های کرونری را از بین می برد .
رزین های
کبد شما از کلسترول برای ساخت اسیدهای صفراوی استفاده می کند؛ اسیدهای صفراوی مواد مورد نیاز برای هضم هستند. این داروها از طریق باند شدن به اسیدهای صفراوی، کلسترول را کاهش می دهند؛ چرا که کبد را مجبور به استفاده از مقادیر بیشتر کلسترول برای ساخت اسیدهای صفراوی بیشتر می کنند که نهایتاً سطح کلسترول را در خون کاهش می دهند .
مهارکننده های جذب کلسترول
روده کوچک کلسترول غذای مصرفی را جذب کرده و آن را به درون جریان خون رها می کند. این دارو از طریق مهار جذب کلسترول غذایی کمک به کاهش کلسترول خون می کند. این دارو می تواند همراه با داروهای استاتین استفاده شود .
ترکیب استاتین و مهارکننده جذب کلسترول
داروی ترکیبی هم باعث کاهش جذب کلسترول غذایی در روده کوچک می شود و هم تولید کلسترول در کبد را کاهش می دهد .

28.    درمان دارویی در کلسترول و تری گلیسیرید خون بالا شامل چه مواردی است؟

اگر همراه با کلسترول بالا دچار تری گلیسرید بالا نیز هستید، تنها با توصیه ی پزشکتان داروهای زیر را مصرف کنید :
فیبرات ها
این داروها تری گلیسرید خون را با کاهش تولید کبدی VLDL و نیز تسریع برداشت تری گلیسرید از خون کاهش می دهند. همان طور که گفته شد VLDL حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است
نیاسین
نیاسین، تری گلیسرید را از طریق کاهش توانایی کبد در تولید LDL و VLDL کاهش می دهد. اگرچه تجویزهای متعددی وجود دارند ولیکن نیاسین به دلیل کمترین میزان عوارض جانبی ترجیح داده می شود . در استفاده از مکمل های غذایی حاوی نیاسین که بدون نسخه فروخته می شوند باید دقت نمایید که خیلی از موارد که استانداردهای لازم را ندارند، در کاهش تری گلیسرید خون موثر نیستند و ممکن است به  کبد نیز آسیب برسانند .
ترکیب نیاسین و استاتین
تاکنون هیچ مطالعه ای نشان نداده است که داروهای ترکیبی بیش از دریافت نیاسین و استاتین به تنهایی کلسترول را کاهش می دهند. مصرف بیشتر این داروها به خوبی تحمل می شوند  ولیکن تاثیرگذاری هریک از آن ها در افراد مختلف متفاوت است . عوارض جانبی معمول عبارتند از درد عضلات، درد های شکمی، یبوست، تهوع و اسهال .
اگر تحت درمان با داروهای کاهش کلسترول قرار گیرید، پزشک تان معمولا توصیه به تست های دوره ای عملکرد کبد خواهد کرد تا بتواند اثر درمانی دارو بر کبدرا مشاهده کند .

29.    چربی های مواد غذایی چند نوع است؟

دو نوع، چربی های اشباع شده(مانند روغن های جامد و چربی گوشت قرمز) و چربی های اشباع نشده(مانند روغن های مایع )

30.    چربی های اشباع نشده چیست و در چه موادی وجود دارند؟

 مانند روغن زیتون، روغن آفتابگردان، روغن سویا، روغن ذرت و گوشت ماهی، اردک وغاز) اثرشان مانند چربی های اشباع شده نیست و مستقیما چربی خون را افزایش   نمی دهند؛به علاوه چربی های اشباع نشده موجود در ماهی نه تنها خطر گرفتگی عروق را کاهش میدهد، بلکه به رقیق شدن خون کمک می کنند .

31.    چربی های اشباع شده چیست و در  چه موادی وجود دارد؟

مانند گوشت قرمز، سوسیس، کالباس، همبرگر، قلوه، مغز زبان، کره، پنیر، بستنی،شکلات، نارگیل ، کلوچه، پیراشکی و شیر پرچرب) مستقیما چربی خون را افزایش میدهند .

32.    توصیه های غذایی که برای افراد با چربی خون بالا (کلسترول و تری گلیسیرید بالا) می شود شامل چه مواردی است؟
 
- ازمصرف لبنیات پر چرب مثل کره-خامه-سرشیر-ماست و شیر پرچرب و همچنیم زرده تخم مرغ-گوشتهای چرب-احشاءداخلی(قلوه-کله پاچه -جگر-سیراب وشیردان ) پرهیزنمایید .
- از خوردن زیاد گردو پرهیز نمایید چون خوردن گردو باعث بالا رفتن تریگلیسیرید می گردد .
- مصرف میوه جات- سبزیجات و حبوبات با عث کاهش کلسترول و تریگلیسیرید می گردد، چون دارای مقادیر بالایی از فیبر می باشد .
- مصرف سالاد(بدون سس ) با سرکه یا ابغوره ، مانع از جذب کلسترول و تری گلیسیرید می گردد .
- مصرف ماهی به علت دارا بودن چربی خوب باعث کاهش چربی بد همچون کلسترول و تریگلیسیرید می گردد .
- مصرف سیر و پیاز باعث کاهش چربی خون می گردد .
- زرده تخم مرغ باعث افزایش چربی خون می گردد ولی سفیده ان عاری از کلسترول و تری گلیسیرید میباشد .
- توصیه می شود روغن مایع به جای روغن جامد مصرف گردد .
- از خوردن غذاهای سرخ کرده پرهیز شود .
- مصرف زیتون یا روغن زیتون باعث کاهش کلسترول و تریگلیسیرید می گردد .
- مصرف سبزیجات باعث کاهش کلسترول و تری گلیسیرید میگردد .

33.    كاهش دريافت مواد غذايي غني از اسيدهاي چرب اشباع چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟


با توجه به نقش موثر اسيدهاي چرب اشباع در افزايش سطح LDL ، كاهش دريافت اين نوع از اسيدهاي چرب مي تواند تاثير فراواني در كنترل چربيهاي خون داشته باشد. انجمن قلب آمريكا توصيه نموده است به منظور كاهش سطح LDL ، مصرف چربيهاي اشباع كمتر از 10% از كل انرژي باشد. براي رسيدن به اين هدف بايد دريافت مواد غذايي غني از اسيدهاي چرب اشباع (روغن هاي نباتي جامد، فرآورده هاي لبني پرچرب، چربيهاي گوشت و .......) محدود شود .

34.    كاهش دريافت مواد غذايي حاوي اسيدهاي چرب ترانس چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟

ثابت شده است كه اسيدهاي چرب ترانس موجب افزايش LDL (کلسترول بد) و كاهش HDL (کلسترول خوب) مي گردد. اسيدهاي چرب ترانس در روغن هاي نباتي جامد شده موجود در شيريني ها، كراكرها، غذاهاي سرخ شده، آمــاده و بــرخي از مارگارين ها وجود دارد. بيشتر اسيدهاي چرب ترانس از طريق روغن هاي هيدروژنه شده يا جامد به بدن مي رسند. توصيه مي شود متوسط دريافت اسيدهاي چرب ترانس در حدي باشد كه كمتر از 1% انرژي روزانه را تامين نمايد. اين مقدار براي يك رژيم غذايي با متوسط كالري دريافتي 2360 كيلوكالري حداكثر 6/23 كالري و حدودا" معادل 5/2 گرم اسيد چرب ترانس مي باشد. بعنوان مثال اگر بر روي برچسب روغن قيد شده باشد كه اين روغن 10% ايزومرترانس دارد بدان معني است كه اگر در طول روز غير از روغن مصرفي از ساير منابع غذايي حاوي اسيدهاي چرب ترانس استفاده نشود نهايتا" مي توان 25-20 گرم از اين روغن را در پخت موادغذايي استفاده نمود .

35.    كاهش دريافت مواد غذايي حاوي كلسترول چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟
كلسترول رژيم غذايي موجب افزايش LDL (کلسترول بد) مي شود اگر چه تاثير آن بسيار كمتر از اسيد چرب اشباع است. بيشتر مواد غذايي حاوي چربي هاي اشباع (جامد ) منبع كلسترول غذايي مي باشند. بنابراين محدود نمودن آنان كمك به كاهش كلسترول دريافتي مي نمايد .
زرده تخــم مـــرغ غني از كلسترول است ولي به دليل اين كه ميزان چربي اشباع در تخم مرغ پايين است، تاثير كلسترول زرده تخم مرغ بر روي سطح LDL كمتر از ساير منابع غذايي حاوي كلسترول مي باشد . انجمن قلب آمريكا بر اساس يافته هاي تحقيقات اخير، اعلام نموده است كه كلسترول تخم مرغ در بروز بيماريهاي قلبي – عروقي نقش موثري ندارد. بر اساس توصيه هاي اين انجمن در حال حاضر هر فرد سالم مي تواند روزانه يك عدد تخم مرغ مصرف نمايد. انجمن قلب آمريكا همچنين توصيه نموده است كه دريافت كلسترول روزانه كمتر از mg/dl300 باشد. با محدود نمودن كلسترول از طريق كاهش مصرف چربي هاي حيواني ميتــوان در جهت تعديل دريافت چربي هاي اشباع گام برداشت .

36.    چه مواد غذایی مکملی در کنترل چربی خون موثر هستند؟
 
ثابت شده است برخي محصولات طبيعي قادر به کاهش کلسترول خون هستند و برخي ديگر تنها کمک کننده هستند. با صلاحديد پزشک خود مي توانيد از محصولات و مکمل هاي زير استفاده کنيد :
* کنگر
* جو
* پسيليوم (در غلاف و پوست دانه ها يافت مي شود )
* سير
* سبوس جو(در جو دوسر و جو کامل يافت مي شود . )

37.    با ورزش چگونه چربی خونمان را در سطح متعادل حفظ کنیم؟
 
ورزش منظم کمک به بهبود سطوح کلسترول خون مي کند . با صلاحديد پزشک خود روزانه 30 تا 60 دقيقه فعاليت بدني در روز داشته باشيد . روزانه پياده روي تند داشته باشيد . دوچرخه سواري کنيد . شنا کنيد . براي اينکه بتوانيد انگيزه خود را حفظ کنيد توصيه آنست که به يک گروه ورزشي بپيونديد و از ورزش کردن خود لذت ببريد. جالب است بدانيد که لازم نيست حتماً 30 تا 60 دقيقه ورزش را در يک قسمت انجام دهيد . چنانچه بتوانيد در 3تا 6 قسمت 10 دقيقه اي ورزش کنيد همچنان سطوح کلسترول خود را بهبود خواهيد داد .

38.    پرتقال چگونه در کاهش چربی خون موثر است؟

بررسی ها نشان می دهد که مصرف پرتقال علاوه بر دارا بودن ویتامین ث و تقویت سیستم دفاعی بدن ، بیش از هر ماده غذایی باعث تصفیه خون شده و به عبارتی پایین آورنده چربی خون است. مصرف پرتقال به ویژه در فصول سرد سال که احتمال ابتلا به انواع سرما خوردگی ها نیز وجود دارد به تمامی افراد توصیه می شود اما باید توجه داشت که آب پرتقال بیش از حد مصرف نشود زیرا با دارا بودن کالری بالا ، موجب افزایش وزن می شود .
پرتقال مانع رسوب خون در جدار رگها شده و در درمان و پیشگیری از ابتلا به تصلب شرائین (گرفتگی رگها) بسیار مفید است .

39.    طبق تحقیقات انجام شده سویا چگونه در کاهش چربی خون موثر است؟

سویا می تواند سطح کلسترول و قند خون را کاهش دهد. یکی از پزشکان دانشگاه کلمبیا دو جایگزین غذائی در دسترس که یکی با سویا و دیگری با شیر تهیه شده بود را در میان افراد چاق به مدت 12 هفته بررسی کرد .
هر دو گروه وزن از دست دادند اما گروهی که غذای حاوی سویا مصرف کرده بودند ، در هر هفته کاهش وزن بیشتر ، سطوح کلسترول سرمی و LDL (کلسترول بد) پائین تری داشتند .
مصرف سویا کاهش کم اما قابل ملاحظه ای را در میزان قند خون سبب شد .
حرف آخر اینکه سویا یک ماده غذائی سالم است ، و با آنکه شرکت در برنامه کاهش وزن ممکن است نسبت به سایر برنامه های تغذیه ای تاثیر زیادی بر اندازه دور کمر شما نداشته باشد ، منافع بیشتری را در پی دارد و سلامت عمومی را هم شامل می شود .
این پزشک در مقاله ای دیگر اظهار می دارد که مصرف خوراکی های سبک (اسنک) برای کودکان سودمند است اما به شرط آنکه این خوراکی ها دارای ارزش غذائی بالا و کالری کم باشند تا از چاقی کودکان جلوگیری شود .

40.    طبق تحقیقاتی که تاکنون انجام شده سبوس برنج چگونه در کنترل چربی خون موثر واقع می شود؟

ویتامینE موجود در سبوس برنج، میزان کل کلسترول را تا 42 درصد و میزان کلسترول بد خون را تا 62 درصد در موش‌های صحرایی کاهش می‌دهد .
به نظر می‌رسد خواص آنتی ‌اکسیدان عصاره‌ی سبوس برنج که سرشار از ویتامین E یا A است از تمام ترکیبات ویتامین E که تا کنون آزمایش شده است، بیشتر باشد. موثرترین مقدار ویتامین E برای شخص با وزن نسبی 77 کیلوگرم، 560 واحد روزانه است؛ در حالی که مقدار روزانه‌ی تجویزی این واکسن تاکنون 400 واحد بوده است .

41.    آیا مواد غذایی و داروهای گیاهی وجود دارد که باعث کاهش چربی خون شود؟

مشاهدات اپیدمیولوژی گواه آن است که رعایت رژیم غذایی، استفاده از درمان‌های جایگزین، مصرف گیاهان دارویی و میوه‌جات علاوه بر کاهش هزینه‌های درمان نتایج رضایت‌بخشی در عوارض افزایشی چربی خون بالا در بسیاری از جوامع داشته است. بایدتوجه داشت که تمایل به مصرف گیاهان دارویی کاهش‌دهنده چربی خون در اکثر جوامع حتی در کشورهای پیشرفته نیز به طور گسترده‌ای عمومیت یافته است.مصرف این گیاهان به خصوص زمانی که درمان‌های رایج قادر به کنترل بیماری نباشند چشمگیر می‌باشد. اگرچه مصرف خودسرانه گیاهان دارویی توسط بیماران مبتلا به چربی خون بالا شایدموجب بهبود بیماری شود، ولی احتمال تداخل دارویی با داروهای رایج وجود دارد و به دلیل آنکه مصرف آن نامنظم و با مقدار نامشخص و متغیر است، ممکن است موجب اختلال درکنترل بیماری شود. لذا در صورت تمایل به استفاده حتماً باید پزشک معالج را در جریان قرار داد. در این بازنگری نقش گیاهان دارویی رایج در پیشگیری و کاهش چربی خون بالاو احتمال سمیت و تداخلات دارویی آنها بررسی می‌ شود .

42.    بادام زمینی چگونه باعث کاهش چربی خون می شود؟

رژیم غذایی دارای بادام زمینی احتمالا می تواند تاثیرات زیررا بر چربی خون شما داشته باشد :
۱ - کاهش کل کلسترول وLDL  ) کلسترول بد (
۲ - حفظ و نگهداریHDL  ) کلسترول خوب (
۳ - کاهش تری گلیسیرید
همچنین دارای مقدار زیادی چربی غیر اشباع است .
بادام زمینی و کره آن، منبع خوب و با صرفه ای از پروتئین هستند و بیشتر ویتامینها و املاحی را که به سختی بدست می آیند، تامین می کنند که این ویتامین ها و املاح شامل اسید فولیک، ویتامینE ، مس، سلنیوم، منیزیم، روی و همچنین رنگدانه های گیاهی وفیبر خوراکی می باشند .

43.    عصاره برگ گیاه مرزه  :چگونه می تواند باعث کاهش چربی خون شود؟

عصاره برگ گیاه “مرزه ” احتمالا چربی خون را کاهش می‌دهد
نتایج حاصل از یک طرح تحقیقاتی در لرستان نشان می‌دهد که استفاده از عصاره برگ گیاه “مرزه” باعث کاهش چربی خون می‌شود .
یک طرح تحقیقاتی که در آزمایشگاه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی لرستان بمدت یکسال انجام شد. نشان داده است که گیاه “مرزه ” اگردرست مصرف شود مصرف این نوع گیاه مانند داروهای شیمیایی میزان چربی خون را در بدن انسان کاهش داده و اثرات بسیار مطلوبی در این زمینه دارد .
همچنین  چند سال پیش یک گروه پزشکی نیز یک نوع گیاه‌مرزه در شمال استان خوزستان کشف کرده که خاصیتهای مفید دارویی دارد .
پیش از این نیز یک گروه علمی در لرستان کشف کردند که عصاره برگ زیتون برای کاهش کلسترول خون بسیار مفید می‌باشد .

44.    عدم مصرف سیگار و الکل چگونه در کنترل چربی خون موثر هستند؟

ترک سيگار کمک به افزايش سطح HDL (کلسترول خوب) مي کند . مزاياي ترک سيگار تنها به اين مورد ختم نمي شود . تنها 20 دقيقه بعد از ترک ، فشار خون شما کاهش مي يابد . بعد از 24 ساعت ريسک حمله قلبي کاهش مي يابد . بعد از يک سال احتمال ابتلا به بيماري قلبي به نصف زماني مي رسد که سيگاري بوديد . بعد از 15 سال احتمال ابتلا به بيماري قلبي در شما با فردي که هيچگاه سيگاري نبوده است برابري مي کند .
در مورد الکل نیز باید گفت که بعضي از مطالعات در کشورهاي غربي مصرف متعادل الکل را با سطوح افزايش يافته HDL (کلسترول خوب) مرتبط دانسته اند، ولي از آنجا که اين مطالعات در افرادي که سابقه طولاني مصرف الکل را داشته و نتيجه مفيد حاصله بدليل محدود نمودن آن ميزان بالاي مصرف بوده به جوامعي مانند کشورما که الحمدلله مصرف الکل بسيار محدود مي باشد قابل تعميم نمي باشد. حتي در آن جوامع نيز مزاياي استفاده از آن در حدي نيست که بتوان استفاده از آن را به کساني که قبلاً مصرفي نداشته اند توصيه کرد. بر همين اساس در افراد الکلي نيز ترک نمودن مصرف الکل مورد توصيه جدي مي باشد .